⁠⁠⁣یا استارت آپ یا هیچی

⁠⁠⁣یا استارت آپ یا هیچی

از منظر بنگاه داری در دنیای مدرن، سه دوره را می توان در ایران از هم تمیز داد.

1- دوره اول بنگاه های غول پیکر که از قبل از سال ۵۷ در ایران شروع به رشد کردند و همیشه موسس و مدیر آنها دولت بوده است. در واقع آنقدر این بنگاه ها بزرگ هستند که اغلب برای بخش خصوصی لقمه ای بسیار بزرگ تر از دهان محسوب می شوند ( برای مثال ذوب آهن قبل و فولاد مبارکه بعد از انقلاب).

2-دوره دوم توسعه ی مفهوم بنگاه های کوچک و متوسط (SEMs) است که با مفاهیمی مانند خوشه های صنعتی، بنگاه های زودبازده و کارآفرینی گره خورده است. دولت در اینجا بیشتر نقش حامی مالی را بر عهده دارد و مدیریت این بنگاه ها با بخش خصوصی است. تجربه ایران در بنگاه های کوچک و متوسط به زعم بسیاری از کارشناسان تلخ بوده و کارنامه ی ما در سهم این گونه از بنگاه ها در اقتصاد نمره ای بیشتر از مردودی نگرفته است.


3-دوره سوم رویش استارت آپ ها یا شرکت های نوپا با مفاهیم همراهی مانند شتاب دهی، ایده پردازی و کارآفرینی فناورانه. در دنیای کنونی توجه بسیاری از کشورهای پیشرفته به رشد این نوع از بنگاه ها جلب شده است و به حق تاکنون خوب خود را نشان داده اند.
سهم دولت در این بنگاه ها تقریبا صفر است نه نقشی در مدیریت دارد و نه نقشی در تامین مالی.

اما و اما و اما در ایران برای اینکه این نوع از کسب و کارها به سرنوشت دو نوع بنگاهی که قبلا بازشناختم دچار نشوند، نکات زیر را عرض می کنم:

- دولت باید دست از سر این بنگاه ها بردارد و به هیچ وجه وارد میدان حمایت مالی از این بنگاه ها نشود. حمایت مالی دولت یعنی دوستی خاله خرسه
- دولت باید به جای ادای پدر پولدار دلسوز را در آوردن، فکری به حال سیستم آموزشی کند تا خلاقیت جای خط خطی مشق شب را بگیرد.
- دولت باید در حوزه قوانین موانع را بردارد. نباید هیچ شرکت فناورانه ای به خاطر تجمع عده ای جلوی یک مرکز دولتی متوقف شود. این ما هستیم که باید با فناوری تطبیق پیدا کنیم. یا منطبق شو یا بمیر.

و

-کارآفرینان جوان کشورم باید یاد بگیرند که در این سیستم آموزشی چیزی برای عرضه نیست. اگر می خواهی در دنیای جدید کارآفرین باشی سرنخ هایش جایی بیرون از دانشگاه ها است.
- کارآفرینان جوان کشورم باید شرکای مالی از میان مردم پیدا کنند. دولت (هیچ دولتی) هیچ وقت تامین کننده مالی خوبی نبوده است. اگر استارت آپی وام بانکی بگیرد به سرنوشت همان بنگاه های کوچک و متوسط دچار می شود. کشور پر است از فرشتگان مالی که با مذاکره از تو حمایت می کنند، با آنها شریک شو. بانک ها مارهای خوش خط و خالی هستند که خونت را در شیشه می کنند.

-کارآفرینان جوان کشورم باید این جمله از ایلان ماسک را بالای دفتر ایده هایشان بنویسند: «شروع کردن یک ایده جدید مانند این است که بر لبه پرتگاه در چشمان ملکه مرگ زل بزنید». از هیچ چیز نترسید استارت بزنید. آینده از آن شماست.

⁣دکتر محسن طاهری

https://t.me/eastartups/5339