حقوق مالکیت فکری و نوآوری در صنعت هسته ای
صنعت هسته ای به عنوان یکی از منابع جایگزین سوخت های فسیلی، نقشی انکارناپذیر در تغییر و تحولات بسیاری از بخش های صنعت ایفا می نماید. یکی از سؤالات کلیدی در ارتباط با این صنعت، نوع مواجهه با بحث حقوق مالکیت فکری است. آیا بخش هسته ای باید در مورد مالکیت فکری نگران باشد؟
در پاسخ به این سؤال، در نگاه اول، شاید جواب منفی باشد. پتنت ها با فراهم نمودن نوعی انحصار 20 ساله در بهره برداری و حق استفاده از آن، می توانند نوآوران را در حفاظت از دستاوردهای خود یاری دهند. با این حال، فرآیند به نسبت طولانی ارزیابی اختراعات به خصوص در فناوری های خاص نظیر فناوری های مرتبط با انرژی های نو از یک سو و پیچیدگی های ناشی از تعدد ذینفعان در مالکیت حقوق انحصاری دارایی های فکری (سرمایه گذاران، طراحان، سهامداران و دولت ها) در صنعت هسته ای از سوی دیگر، می تواند چالش های قابل تأملی ایجاد نماید. علاوه بر این، اگر تا به حال در یک کسب و کار از حقوق مالکیت فکری استفاده نشده باشد، چگونه باید این مفهوم را در آن دخیل کرده و از مزایای آن استفاده نمود.
حقوق مالکیت فکری از طرق مختلف می تواند در این صنعت مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر حفاظت از دستاوردهای نوآورانه شرکت های فعال که با نوعی خاصیت بازدارندگی در مقابل رقبا همراه است، خود می تواند به عنوان یک دارایی ملموس و ارزشمند برای سرمایه گذاران به شمار آید و از طریق فروش و یا صدور مجوز استفاده، از آن کسب درآمد گردد.
بنابر مطالعات انجام گرفته، در صنعت هسته ای، حقوق مالکیت فکری با سرعت قابل توجهی در حال رشد می باشد. یکی از دلایل اصلی این رشد سریع، قابلیت انتقال مستقیم برخی از فناوری های مرتبط با این صنعت به بازارهای دیگر کشورها است که فناوری های مذکور را در معرض افشا از طرق مختلف نظیر مهندسی معکوس قرار می دهد. در مقابل، حفاظت های قانونی 20 ساله پتنت به عنوان یکی از انواع مالکیت فکری می تواند یک انحصار ارزشمند برای فناوری های مذکور در مقابله با خطر افشا ایجاد نماید.
منبع : کانون پتنت ایران | اخبار | حقوق مالکیت فکری و نوآوری در صنعت هسته ای
