در اوایل سال جاری میلادی، یک دادگاه آمریکایی با محکوم نمودن شرکت اپل در یک دادرسی حقوقی پتنت، رأی به پرداخت غرامت 506 میلیون دلاری به دانشگاه ویسکانسین داد و یا در موردی دیگر، دانشگاه کارنگی ملون توانست 750 میلیون دلار از مؤسسه فناوری «Marvell» دریافت نماید. شنیدن این اخبار می‌تواند برداشتی در ذهن ایجاد نماید که مالکیت یک پتنت منجر به سود بزرگی برای دانشگاه خواهد شد. با این حال، حقیقت کمی متفاوت است.






اگرچه همه ساله گزارش‌های متعددی پیرامون تعداد پتنت‌های متعلق به دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی انتشار می‌یابد و به نوعی تعداد پتنت ثبت شده به یک شاخص عمده در ارزیابی موفقیت دانشگاه‌ها بدل شده است، این معیار در زمینه بازگشت مالی پتنت‌های ثبت شده و ارزش آن‌ها تا حدی مبهم عمل می‌کند. به عنوان مثال انجمن دارندگان حقوق مالکیت فکری «IPO»، در سال 2014 میلادی دانشگاه ویسکانسین را با 453 پرونده ثبت اختراع، در صدر فهرست صد دانشگاه برتر قرار داد. این در حالی است که دانشگاه «Northwestern» که با 84 پتنت در رتبه 22 فهرست مذکور جای گرفت، با توجه به ارزش تجاری بالای پتنت‌های خود توانست در امر کسب درآمد از مجوزهای بهره‌برداری از پتنت، بسیار موفق‌تر عمل نماید.
بنا بر گزارش وب‌سایت «IPWatchdog»، بررسی‌های صورت گرفته در طول بیست سال گذشته نشان می‌دهد که به طور متوسط در بیش از 87 درصد دانشگاه‌ها، هزینه‌های اداری ثبت اختراع و صدور مجوز بهره‌برداری از آن، از طریق دفتر انتقال فناوری «TTO» بالاتر از پولی است که به ازای صدور مجوز دریافت می‌شود. همین عامل باعث شده است که بسیاری از محققین و سیاست‌گذاران دانشگاهی، به سمت بررسی و ارزیابی دانشگاه‌های موفق در کسب درآمد از پتنت رو آورند. به عبارت دیگر، امروزه تعداد پتنت ثبت شده نمی‌تواند شاخص مطلوبی برای ارزیابی موفقیت دانشگاه در تجاری‌سازی یافته‌های علمی و کسب درآمد از آن به شمار رود و ارزش پتنت‌های دانشگاهی و تعداد قراردادهای صدور مجوز بهره‌برداری از پتنت به عنوان شاخصی واقع‌بینانه جای آن را گرفته است.

منبع : کانون پتنت ایران | اخبار | نقش موافقت‌نامه‌های صدور مجوز بهره‌برداری از پتنت در ارزیابی موفقیت دانشگاه‌ها در تجاری‌سازی