امروزه بورس‌های اوراق بهادار تلاش می‌کنند با بهره‌گیری از توسعه‌ی فناوری اطلاعات و تکنولوژی‌های ارتباطی و از طریق اقدامات متعددی از قبیل معرفی ابزارهای جدید معاملاتی، بهره‌گیری از مراحل متنوع معاملاتی، معرفی انواع مختلف ساختارهای معاملاتی، دسته‌بندی شرکت‌ها در بازارهای مختلف و نیز ارایه اطلاعات کافی و به‌موقع و افزایش شفافیت بازار، زمینه حضور در بازار و تصمیم‌گیری آسان را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند. یکی از این اقدامات که در سال‌های اخیر مورد توجه بورس‌های مختلف قرار گرفته، طبقه‌بندی شرکت‌ها در بازارهای مختلف براساس معیارهای مهمی از قبیل شفافیت اطلاعات، شناوری سهام، نقدشوندگی و... است. در این راستا برخی از بورس‌ها با هدف افزایش پویایی بازار، متنوع کردن معاملات و همچنین افزایش جذابیت معاملات سهام‌ شرکت‌های اصلی بازار، بازار ویژه‌ای را به معاملات سهام این شرکت‌ها، تحت عنوان بازار برتر، اختصاص داده‌اند. براساس مطالعات مقایسه‌ای، معیارهای انتخاب سهام برای ورود به بازار برتر مواردی نظیر تعداد معاملات سهام، نرخ شناوری، شفافیت و افشای اطلاعات، ارزش بازار، تعداد سال‌های فعالیت شرکت، رعایت مقررات حاکمیت شرکتی و ... است. شایان ذکر است که این بازار قوانین و مقررات به‌مراتب سختگیرانه‌تری نسبت به سایر بازارها دارد، اما از سوی دیگر با توجه به قابلیت‌های این گروه از سهام‌، به‌دلیل شفافیت بالای شرکت‌ها و ضریب اطمینان بالای سرمایه‌گذاران، منافع قابل توجهی را برای شرکت‌ها به همراه دارد.
علاوه براین، برخی از بورس‌ها برای جذاب کردن معاملات سهام برای سرمایه‌گذاران خارجی به تشکیل چنین بازاری اقدام می‌کنندتا به سرمایه‌گذاران خارجی در سرمایه‌گذاری برروی سهام با کیفیت بالاتر چنین بازاری اقدام می‌کنند تا به سرمایه‌گذاران خارجی در سرمایه‌گذاری برروی سهام با کیفیت بالاتر کمک کنند و اعتماد آن‌ها را به بازار داخلی افزایش دهند.
از این‌رو در گزارش پیش‌رو تقسیم‌بندی بازار در بورس‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد و ضمن تشریح شرایط فعالیت این بازارها، به معرفی معیارهای و ضوابط طبقه‌بندی آن‌ها پرداخته می‌شود. در پایان با بهره‌گیری از تجربیات بورس‌های مختلف در این زمینه، امکان استفاده از این راهکار توسعه بازار، در بورس تهران بررسی می‌شود.




نگارنده: دکترمهدی ذوالفقاری , علی عباس کریمی

بورس اوراق بهادار تهران - بررسی طبقه بندی بازارها در بورس اوراق بهادار