رشد و توسعه روزافزون بازارهای سرمایه نیازمند استفاده از نهادها و ابزارهای نوین مالی است. به همین منظور بورس‌های اوراق بهادار همواره در حال طراحی ابزارها و نهادهای مالی جدید مورد نیاز بازار سرمایه هستند. یکی از ابزارهای مالی مورد استفاده در بازارهای اوراق بهادار توسعه‌یافته، فروش استقراضی است. این ابزار مالی در ایران نیز موضوع مطالعات بسیاری از نظر ابعاد مالی و همچنین شرعی بوده است. بر اساس نظرات بسیاری از علمای دینی که به بررسی‌ الگوی متعارف فروش استقراضی پرداخته‌اند، الگوی متعارف فروش استقراضی عقدی ربوی است و بنابراین از دیدگاه فقه امامیه مورد قبول شرع نیست. از این رو الگوی خرید و فروش هم‌زمان نقد و سلف سهام به عنوان یک الگوی جایگزین برای فروش استقراضی متعارف پیشنهاد شده و پس از طرح و بررسی درکمیته فقهی ، مصوبه­ای در مورد آن به تصویب رسیده است. پس از آن با توجه به وجود تفاوت­های الگوی پیشنهادی با الگوی متعارف بررسی­های دیگری انجام و در نهایت الگوی جایگزین جدیدی با بهره‌گیری از اختیار معامله به بازار سرمایه معرفی شده است. هر یک از دو الگوی پیشنهادی دارای نقاط ضعف و قوت خود و نیازمندی­هایی ویژه برای راه­اندازی هستند. گزارش پیش رو به بررسی مقایسه‌ای فروش استقراضی متعارف و الگوهای جایگزین پیشنهادی پرداخته و روش‌های متعارف دیگری که می‌توانند به بازدهی سرمایه‌گذار در بازار کاهنده بیانجامند را به خواننده معرفی کرده است.

نگارنده: حمید اسکندری

new.tse.ir/pages/Files/Peyvast/pf_21814.pdf

بورس اوراق بهادار تهران - بررسی الگوی متعارف فروش استقراضی و الگوهای جایگزین در بازار سرمایه ایران